Trong những năm gần đây, từ Cappuccino - cà phê sữa trong tiếng Ý là thuật ngữ được biết đến phổ biến trong chuyên ngành khai thác máy tàu biển khi tiếp nhận nhiên liệu cho tàu. chủ tàu, chủ hàng, công ty quản lý tàu, các máy trưởng đặc biệt quan ngại khi nhận dầu bị Cappuccino. Bài báo xin giới thiệu với đọc giả Cappuccino là gì, ảnh hưởng ra sao, dấu hiệu nhận biết và giải quyết tranh cãi về nó thế nào?
Cappuccino là gì?
Trước hết hãy quan sát ly cà phê sữa khi khuấy lên, ta thấy nó sẽ sủi bọt và dâng mức lên cao hơn nhiều so với lượng sữa và cà phê rót vào. Trong chuyên ngành ta hiểu CAPPUCCINO là hiện tượng bọt khí lẫn nhiều trong nhiên liệu nặng (HFO – Heavy Fuel Oil), nó làm cho nhiên liệu sùi bọt và dâng mức giống như ly cà phê sữa. Sau một vài ngày các bọt khí sẽ tan dần làm cho số đo thực tế của két nhiên liệu sẽ giảm xuống và lượng nhiên liệu tiếp nhận sẽ bị thiếu hụt so với lúc mới nhận.
Rất nhiều tàu đã bị CAPPUCCINO khi nhận dầu. Đặc biệt là khi nhận ở Singapore hay một số nước Đông Nam Á, Trung Quốc, Hàn Quốc...với 1000 tấn HFO nhận xuống tàu, nếu bị CAPPUCCINO thì khoảng 3 ngày sau hao hụt có thể lên đến 50 tấn hay thậm chí 100 tấn. Việc này gây tổn thất rất lớn cho chủ tàu, chủ hàng, các máy trưởng có thể mất việc hoặc thậm chí có máy trưởng phải đền tiền vì không kiểm soát được nhiên liệu dưới tàu của mình.
|
|
Két dầu bị Cappuccino | Két dầu không bị Cappuccino |
Nguyên nhân gây ra Cappuccino
- Tàu hay xà lan cấp dầu (Bunker barge) có thể bơm khí và két của họ trước khi các bên (tàu cấp, tàu nhận, surveyor) tiến hành đo đạc két của họ để bơm chuyển
- Bunker barge có thể bơm khí vào két tiếp nhận của tàu trong lúc bơm chuyển. Việc này thường được thực hiện bằng hệ thống khí nén để thổi sạch ống cấp hoặc một hệ thống độc lập được chế tác thêm
- Quá trình hút khô (stripping) két của bunker barge, khi hút khô bằng bơm thể tích, khí sẽ được hút cùng khi bơm chuyển, nếu bunker barge lạm dụng việc này quá nhiều để chuyển két hay làm sạch ống thì bọt khí vào két rất nhiều.
Cách phát hiện Cappuccino trong khi nhận dầu
- Quan sát kỹ sự sủi bọt trên bề mặt nhiên liệu trong các két của tàu cấp trước, tàu nhận trong và sau khi nhận
- Trong khi đo mức két tàu cấp, kiểm tra cẩn thận xem có bọt bám trên phần quả rọi của thước đo hay không
- Nếu có thể, kiểm tra bơm cấp, đường ống cấp của bunker bag, quan sát xem có sự chế tác đường ống nào khác thường không, ghi nhớ rằng nếu có đường ống gió được chế tác thêm thì nó bé hơn bình thường
- Thảo luận với thuyền viên của bunker barge xem họ hút khô két (stripping) và làm sạch (cleaning) ống cấp thế nào, kiểm tra kỹ hệ thống của họ trước khi bơm.
- Ngay sau khi bắt đầu và trong quá trình bơm, định kỳ mở van lấy mẫu cho vào một cốc thủy tinh để quan sát xem có lẫn nhiều bọt khí không.
- Âm thanh ục ục hay ọc ọc bất thường trên đường ống cấp cũng là dấu hiệu cho thấy khí đang được bơm vào.
- Ống rung động hay kim đồng hồ áp suất vảy lên xuống liên tục cũng cho thấy khí đang được bơm vào.
- Quan sát và nghe ngóng trên đầu ống thông hơi của két nhận dầu (air vent head), bi hay phao của ống thông hơi có thể rung, nhảy lên xuống hay lượng khí thoát qua ống thông hơi nhiều hơn bình thường
- Kiểm tra tỷ trọng của nhiên liệu nhận. Tỷ trọng thấp hơn so với hóa đơn (đã hiệu chỉnh nhiệt độ) có thể chỉ ra sự lẫn bọt khí
- Nếu nghi ngờ lẫn bọt khí, yêu cầu xuống tàu cấp, tìm theo đường cấp khí đến chỗ máy nén khí của họ, nếu máy nén vừa chạy xong thì phải nóng, đường cấp khí phải lạnh vì vừa tiết lưu qua ejector, nếu máy nén không chạy thì có thể chai gió của họ đã sử dụng và hết gió. Chứng tỏ họ vưà sử dụng khí.
Biện pháp phòng tránh, cách sử lý khi phát hiện CAPPUCCINO sau khi nhận dầu sẽ được đề cập trong bài viết sau của tác giả.
Ths. MTr. Mai Thế Trọng
- Log in to post comments